Geboeid door de enthousiaste presentator Ed van Sprundel, luisterden Hervenbewoners naar het roerige verleden van de patriotten in ‘s-Hertogenbosch.

De patriotten waren voor vrijheid en democratie. De touwtjes waren in die tijd in de Nederlanden in handen van de Nassau’s en een kleine groep notabelen. Ook in onze stad verenigden de patriotten zich en er ontstonden sociëteiten waar men samenkwam. Echter ‘s-Hertogenbosch was een garnizoensstad en de hier gelegerde soldaten waren orangisten (aanhangers van de Prins van Oranje). Op 7 november 1787 vielen de soldaten met geweld de patriotten in onze stad aan. Honderden huizen werden geplunderd en beschadigd.

Vele patriotten vluchten naar Frankrijk en de patriotten die achterbleven moesten een toontje lager zingen. Het Franse leger onder aanvoering van generaal Pichegru veroverde op 9 oktober 1794 ‘s-Hertogenbosch. Al snel daarna werden de gehele Nederlanden bevrijd van de oligarchie en werd de Bataafse Republiek op 19 januari 1795 de nieuwe werkelijkheid. Augustus 1796 werd er een volgens Ed van Sprundel ongekend liberale en democratische grondwet aangenomen, waar we trots op mogen zijn.

Echter deze vrijheid, democratie en grondwet was van korte duur, want al snel lijfde Napoleon de Nederlanden in bij zijn keizerrijk. Nadat Napoleon verslagen was eind 1813, kwamen de Nassau’s weer stevig aan de macht en werden we een koninkrijk onder Koning Willem I.

De sociëteiten bleven in de stad zoals de sociëteit Casino, waaraan we ons theater op de parade te danken hebben en waaraan de Casinotuin nog herinnerd, en de sociëteiten Amicitia en de zwarte arend, welke nog steeds actief zijn in huize de wereld in de Peperstraat.

Na afloop van de presentatie beantwoorde de spreker nog vragen van nieuwsgierig geworden toeschouwers, waarbij ook de relatie met de Franse en Amerikaanse revolutie aan de orde kwam. Als afsluiting werd de spreker bedankt door hervensoos organisator Minke Oskam met een klein geschenk en door de toehoorders met een enthousiast applaus, waarna er nog even nagepraat werd onder het genot van een kopje koffie of thee.